Mikel Martinezek eta Patxo Telleriak osaturiko “Ez Dok Hiru” bikote artistikoak “Euskal Musikaren Benetako Istorioa” antzezlana aurkezten dute. Euskal abesti ospetsuen hizkietan oinarrituriko ikuskizun teatrala, umorea ardatza harturik. Patxorekin hitz egin dugu proiektu honi buruz gehiago jakiteko.
Deigarria da «Euskal musikaren benetako istoria» obra honetan erabilitako ikuspegi umoretsua, nostalgiari aurre egiteko baliabidea ote?
Guk ez dugu antzezlan nostalgiko bat egin nahi izan. Gure kantutegi erabili dugu baina horrek ez du esan nahi atzerabegiko ariketa denik. Ikuskizunean erakusten ditugun kantak gaur egun abesten dira. Batzuk klasikoagoak dira, baina guztiak bizirik daude eta umorea, ba, Ez dok Hiru formatu honetan Mikelek eta biok egiten dugun antzezlanetan umorea da gure tresna, gure umorea.
Obran azaltzen diren kanta ezagunen kopurua ikaragarria da. Euskal kulturaren munduan ondare honen garrantzia agian ez da nahikoa aldarrikatu. Lan honen helburuetariko bat izan liteke? Euskal musikaren garrantzia aldarrikatzea?
Gure helburu nagusia Ez dok Hiruren obretan dibertimendu bat egitea da, kasu honetan euskal kulturaren inguruan. Ez daukagu pretensio pedagogiko edo aldarrikapenik egiteko asmo berezirik. Dudarik gabe, obra honetan dagoen material honekiko interesa dugu eta uste dugu altxor bat dela euskal kulturarentzat, hizkuntza eta kultura guztietan kantutegia altxor bat den modu berean. Eta interes edo maitasun hori islatzen da antzezlanean.
Antzezpena egiteaz gain, abestu egin behar izanak zailtasun handiagoa dauka ala abesti ezagunak izanik nolabaiteko atsedenatxoak dira pixka bat abestea obra garatu ahala.
Abesti ezagunak dira batzuk baina guk itxura aldatzen dugu. Kantatzea antzezpenaren parte bat da. Hiru musikarien laguntza izan dugu, haiek dira musikaren pisua daramatenak eta askatasun horrekin jolasten dugu abesterakoan interpretazioa bat egiteko. Ez zaigu eskatu behar abeslari profesional baten fintasuna, rol bat interpretatzen ari gara. Ez nuke esango abestien zati horiek guretzako atsedena direnik, kantatzea ariketa exigentea baita, baina era berean oso dibertigarria.
Obra honetan entzun daitezkeen abestien zerrenda ez dira agertzen azkeneko hamarkadakoak. Ez zegoen lekurik, interesik ala, topikoak dioenez, gaur egun egiten diren abestiak ez dira iraganekoak bezain onak?
Egia esan, bada Gatiburen bat eta beste bat Zea Maysena baina bai, abesti berriagorik ez badira ez da interes ezagatik baizik eta gure memoria historikoan iltzatuta dauden abestiak aukeratu nahi genuelako eta abesti batek hori lortzeko denboraren filtroa pasatu behar du. Ikuskizun hau ez da musika kontzertua, guk historiarekin jokatzen dugu, aldrebestu egiten dugu eta horretarako abesti ezagunenak erabiltzen ditugu gure umorea sortzeko.
Argazkia: Guillermo Casas